6.2.2004 tarihli ve 25365 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5084 sayılı “Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile, kişi başına düşen gayri safi yurt içi hâsıla tutarı 1500 ABD Doları veya daha az olan illerde 1/3/2004 tarihinden geçerli olmak üzere başlatılan sigorta primi işveren hissesi desteği ile gelir vergisi stopajı desteği, normalde 1.12.2008 tarihine kadar uygulanmak üzere başlatılmıştı. Ancak daha sonra, 5838 sayılı Kanunun 32. maddesiyle bu süre 31.12.2009 tarihine kadar uzatıldı. Son olarak ise bu süre, 5951 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ile 1.1.2010 tarihinden geçerli olmak üzere sigorta primi işveren hissesi desteği için 31.12.2012 tarihine kadar uzatılmıştı.
Ancak, 31.12.2012 tarihinde dolacak teşvik süresinin tekrar uzatılması beklentisi varken, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, 19 Haziran 2012 tarihinde yeni bir teşvik sistemini yürürlüğe koyduklarını, bu çerçevede 2004 yılında yürürlüğe giren 5084 sayılı yasanın daha önce çeşitli kez uzatılan uygulama süresinin 31 Aralık 2012’de sona ereceğini belirtti.
Söz konusu teşvikten elliye yakın ilde faaliyet gösteren gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan işverenlerden resmi nitelikteki işyerleri ile ihale konusu işyerleri hariç 10 veya üzerinde sigortalıyı fiilen çalıştıranlar yararlanmakta idi.
SGK prim indiriminden 31 bin işyerindeki işverenlerin 766 bin çalışanı için prim indiriminden faydalanıyorlardı. Teşvik ay sonunda kesilmiş olacak ve bu illerdeki işverenlere yıllık 17 milyar 200 milyon liralık yeni bir prim yükü gelmiş olacak.
İlimizin de içinde bulunduğu ve 31.12.2012 tarihi itibarı ile süresi dolacak olan 5084 sayılı kanunun en az 5 yıl süre ile uzatılmasının mevcut işletmeler açısından büyük önem taşımaktadır. Sürenin uzatılmaması durumunda, işletmelerin, elaman sayısını azaltma yoluna gitmesi ile birlikte, bölgemizin ve ilimizin işsizlik oranı önemli ölçüde artacağı tahmin edilmektedir.
Dünyada yaşanan ekonomik kriz büyüme hızımızı da olumsuz etkilemiş, özellikle Doğu ve Güneydoğu illerinde daha fazla etkisini göstermiştir. Bu tür olumsuzluklardan daha fazla etkilenilmemesi amacı ile, Özel sektörün istihdam imkanlarının teşvik edilmesi, oldukça önem arz etmektedir.
Ülkemiz özel sektörün girişimleri ve yatırımları ile büyümektedir. Bu nedenle girişimcinin, istihdamın önü açılmalıdır. Hali hazırda ne yazık ki, istihdam maliyetinin yüksek oluşunun yeni istihdam alanlarının açılmasında önemli bir engeldir. İstihdam üzerindeki ağır vergi ve sosyal güvenlik primleri 5084 sayılı yasa ile hafifletilmektedir. Ancak; 5084 sayılı bu yasanın uygulamasının 31.12.2012 tarihinde sona erecek olması ilimiz ekonomisine olumsuz yansıyacaktır.
Bu konuda ETSO Başkanı, Ticaret Borsası Başkanı, MÜSİAD Başkanı, TÜMSİAD Başkanı, ELGİAD Başkanını ile bir araya geldik. Sayın İbrahim GÖK’ün de katıldığı toplantıda bir deklarasyon kararı alındı.
Bu tür konularda yapılan hazırlık çalışmalarında biz hep müdahale etmekte geç kalıyoruz. Genel Kurula gelmeden, henüz alt komisyonların çalışması aşamasında müdahale etmemiz lazım. Her kanunu yorumlamakta geç kalmış oluyoruz ve bu deklarasyonun ana fikri bu. Geç olmadan lobi çalışmaları başlatılsın istiyoruz.
İlimiz Milletvekilleri bu konuda yeni düzenlemeyi takip etmeli ve ilimizin de içinde olacağı bir düzenlemeyi talep etmelidir. Bu konuda şehir ile bütünleşilmeli, sivil toplum ya da inisiyatif gruplarının desteklerini almalı ve bürokratik müdahale yapılmalıdır.
Aksi takdirde, 1 Ocak itibari ile işsiz kalacaklara kimse hesap vermeyecek. Vicdanlar sızlayacak, yürekler kanayacak, ama işsizlik gerçeği değişmeyecek.
Geç olmadan lütfen müdahale edin ve eski işletmelerin de teşvik kanunundan faydalanabileceği yeni düzenlemelerde Elazığ’ımız da yerini alsın.
Teşvik kanunu, kâbusa dönüşmesin. Yoksa ilgisizlerin uykusu kaçacak…
