Kanımız Gidiyor; Canımız Gidiyor
Elazığ’da “Kan Bankası” kurulması, uzun zamandır gündemde olan bir konu. Üç dört yıl yazıldı, çizildi, konuşuldu, küsüldü… Sözler verildi! “Geliyor, kuruluyor.” denildi. Ama bir türlü olmadı, olamadı. Başka kentler kaydırıldı proje. Sıra bir türlü bize gelmedi! Kan Bankaları, tıp alanına çağ atlatmış bir kurumdur. Kan ve kan ürünlerinin depolanması ve kullanıcılara sunulması, muazzam bir hizmet olmuştur. Alınan kanlar, belirli bir işlemden geçtikten sonra, büyük soğutucular aracılığıyla sabit bir sıcaklıkta tutularak hastaların ihtiyacı karşılanmaktadır. İnsanoğlunun hayali, bütün hastalıklara çare bularak insan ömrünü uzatmaktır. Bu mücadelesinde “kök hücre”yle tanışmış ve ölümsüzlüğe ulaşmada kök hücrenin önemli bir potansiyel olabileceğini fark etmiştir. Özellikle son zamanlarda hücresel tedavilerde elde edilen başarılı sonuçlar, bu teoriyi güçlendirmiştir. Bunun neticesinde tedaviyi yaygınlaştırmak için çalışmalar hızlandırılmıştır. Kordon kanındaki kök hücreler, biyolojik atık sayılırken günümüzde insanlığın kurtuluşu olarak görülmektedir. Kordon kanındaki kök hücrelerin kullanılmasıyla birçok insana umut ışığı yakılmış ve birçok insan sağlığına kavuşmuştur. Yakın zamana kadar doğum esnasında atılan bu kanlar, açılan “Kordon Kanı Bankası” aracılığıyla belirli bir ücret karşılığı toplanmakta ve tıbbî işlemden geçirilerek kök hücreler ayrıştırılıp dondurulmaktadır. Muhtemel hücresel tedaviler için bu bankalarda muhafaza edilmektedir. Saklama şartlarının sabit tutulması halinde, sınırsız süre ile saklanabilmektedir. Ülkemizde de son yıllarda bu bankalar kurulmaya, hatta giderek yaygınlaşmaya başlamıştır. “Kordon Kanı Bankası” ile ilgili bu gelişmeleri niye yazdığımı merak edeceksiniz! “Henüz ‘Kızılay Kan Merkezi’miz bile yok!” diyeceksiniz. Haklısınız! Ben de sizin gibi düşünüyorum. İlk aşamada “Kızılay Kan Merkezi” açılmalı. İlimizin, on beş yıldır “Sağlık Merkezi” statüsünde olduğu konuşuluyor. Bu, kısmen doğru bir yaklaşımdır. Özellikle “Bölge Hastanesi”nin ilimize yapılmasından sonra ilimizde, sağlık sektöründe profesyonel bir süreç başlamış olacak ve çeşitli ihtisas hastanelerinin açılmasıyla da “Sağlık Merkezi Elazığ” kimliği doğacak. “Sağlık Merkezi Elazığ” statüsünün kalıcılığını sağlamak önemlidir. Bu kalıcılığın sadece hastane binaları ile mümkün olmayacağı, bilinen bir gerçektir. En ileri tıp teknolojisinin kullanıldığı, hizmeti sadakatle yoğuran deneyimli hekim kadrosunun ve hasta odaklı bir hizmet anlayışı olduğu hastaneler, bu kalıcılığı bir merkez haline getirebilir. Tabi daha birçok konu, bu kavramın oluşmasında olmazsa olmazlar arasındadır. Eğer “Sağlık Merkezi Elazığ” olacaksak “Kordon Kanı Bankası” da olmazsa olmazlarımız arasındadır. Çıtayı “Kan” konusunda bu kadar yukarı çekmemin sebebi, “Kızılay Kan Merkezi”nin açılması “Sağlık Merkezi” olma yolunda ilerleyen bir il için önemli bir ihtiyaçtır. Teknik olarak açılması kaçınılmazdır. Buradan “iller savaşı” başlatmak istemem tabi. Ama komşu illerimizde Kızılay, “Bölge Merkezleri” veya “İl Merkezleri” kurarken bizim ilimizde öğretmenevi önünde ve postahane meydanında – meydan denilirse – kurduğu çadırlar ile milletin iyi niyetini kullanarak kan bağışı toplamaktadır. İlimizdeki bu bağışlar, Diyarbakır’a götürülmekte ve vatandaşların hizmetine sunulmaktadır. Peki, ilimiz diğer illerde bulunan Kan Bankalarından faydalanabiliyor mu? HAYIR! Vatandaşlarımız, hastanelerimizde yatan hastalar için gidip kan vermekte veya hasta yakınları aile içerisinde kan ihtiyacını karşılamaktadır. Peki, sahipsiz ve yol yordam bilmeyen kişiler ne yapıyor? Bunlar da diğer hasta yakınlarının çabasıyla veya gönüllü kuruluşların haberdar edilmesiyle kana kavuşuyorlar! İlimiz kan bağışı konusunda oldukça duyarlı bir il. Kan bağışında bulunan insanlarımız, verdikleri kanın Elazığ için de kullanılmasını arzu etmektedir. Ama Diyarbakır’dan veya Malatya’dan kan getirtmek çok kolay olmamakta ve vatandaşlarımız da farklı yöntemler ile bu kanı temin etmek zorunda kalmaktadır. Kısacası Kızılay Kan Merkezi’nin Elazığ’a kurulmasını talep ediyoruz. Özellikle zor bulunan kan gruplarına ulaşmada hasta yakınlarının rahat bir nefes alması, en doğal haklarıdır. Özellikle “Sağlık Merkezi Elazığ” iddiamızın inandırıcılığı için bu merkezin açılması kaçınılmazdır ve tartışmak, düşünmek dahi bu söyleme ihanet etmektir. Tunceli ve Bingöl’ün sağlık merkezi, Elazığ’dır. Bu illerin bağlanmasıyla “BÖLGE KAN MERKEZİ” kurulması mümkün olabilecektir. Küçük bir bankanın kurulması, ilimizin ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyecektir. İmc usulüyle toplanan kanlar, başka bir ilde kurulmuş “BÖLGE KAN MERKEZİ”ne gönderilmesi ile birlikte, inceleme ve analizler yapıldıktan sonra geri getirilecek ki; bu durum zaman kaybıyla birlikte başka illere bağımlı bir il olmamıza neden olacaktır. Peki, bugüne kadar “BÖLGE KAN MERKEZİ”nin İlimizde kurulması konusunda bir çaba sarf edilmedi mi? Elbette edildi. Çeşitli defalar girişimlerde bulunuldu. En önemli adım, 2009 yılında atıldı. Türk Kızılay’ı Genel Başkanı Tekin Küçükali, Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Lütfi Akar ve Kızılay İstanbul Maltepe Şube Başkanı Hanifi Mutlu, Elazığ`da bir kan merkezi ve lojistik merkezi oluşturulması için incelemelerde bulunmak üzere şehrimize geldiler. Bölge kan merkezi yapılması düşünülen Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına ait 480 metrekare arsayı, Elazığ Valisi Sayın Muammer Erol tahsis etti. Küçükali, “Burada beş katlı kan merkezi kurulacak.” diyerek basına açıklamada bulundu. Ama olmadı! Sebebi her ne olursa olsun, açılmadı! Konuşulan yer, düşünülen yer, gezilen yer, açıklanan yer, “yapılmalı” denilen yer Elazığ’dı, “açılan” yer Malatya oldu. Sağlık olsun. Konu sağlıkla ilgili olduğu sürece, “Komşuda niye açıldı?” deme nezaketsizliğini göstermeyiz. Bu konuyu hiç irdelemeden sebebini, sorumlularını yargılamadan, öze yönelik, çözüme dönük bir bakış açısı oluşturmak daha önemli diye düşünüyorum. Tekrar başa dönüyorum. “SAĞLIK MERKEZİ ELAZIĞ” olacaksak eğer “KORDON KAN MERKEZİ” de “BÖLGE KAN MERKEZİ” de olmazsa olmazlarımız arasında olmalıdır. “SAĞLIK MERKEZİ ELAZIĞ” söylemimizden vazgeçemeyeceğimize göre öncelikli olarak “BÖLGE KAN MERKEZİ” açılmalı, gelecek projeksiyonlar çerçevesinde de “KORDON KAN MERKEZİ” açılması gündeme alınmalıdır. Biraz ilgi, biraz çaba, biraz gayretle “SAĞLIK MERKEZİ ELAZIĞ” olmamak için hiçbir sebep yoktur! Kanımız giderken canımız gitmesin…